ხათუნა როგავა - გარჩევა

   

       

 




  როცა გულს ტაძრად გაამზადებ, ხოლო მის კედლებზე ერთმანეთში გაზავებული სითბოს, სინათლისა და სიყვარულის ფერებს მოხაზავ კონტურებად- საოცნებო ფრესკების, ვინ იცის, მერამდენედ აღსადგენად თუ გასაცოცხლებლად, არც მოსალოდნელმა თუ მოულოდნელმა საფრთხეებმა უნდა დაგაბრკოლონ.
არ უნდა დაივიწყო, რომ სიცოცხლე ,,რეალობაა, სიზმარია ანდა მითია,
პირობითია, ყველაფერი პირობითია''.
რაც მეტი დრო გადის, მით უფრო სიღრმისეულად ათვითცნობიერებ, რაოდენ სასტიკი და დაუნდობელია ეს პირობითობა. 
ხვდები საკმაოდ გვიან, როცა 
,,მიწაზე აღარ რჩება ნაფეხურები,
ცა ვერ იქცევა საძინებელ ლამაზ ჭილოფად''.
ეს მიხვედრა გულის გაგლეჯვამდე გზაფრავს და გაიძულებს- ის უკვდავება, რომელიც სულის სახით გადმოგელოცა ზეცის მიერ, კვლავ უკანვე დააბრუნო სხეულთან ერთად.
რეალობა ეიფორული და არამდგრადია.
დრო- ცალკეულ ინდივიდთა ერთგული აპეკუნი, შენთვის დედინაცვლობს და ადამიანობიდან მხეცობისკენ გიკვალავს გზას:
,,მე მქონდა წარსული
ადამიანობიდან მხეცობამდე
და მხეცობიდან- ანგელოსობამდე.
რაღაც გამომრჩა,
ისევ მოვტრიალდები და
თავიდან დავიწყებ არსებობას.
მთავარია, წარსული მაქვს,
რაც ჩემს მომავალს განაპირობებს''.
ანგელოსობა, ქვეცნობიერად, სურვილია მიწის ბორკილების შემომსხვრევისა და დაშლილ-დაქუცმაცებული ,,მე''-ს ხელახლა გამთლიანებისა, თუმცა
,,ეს ყველაფერი ერთად არ იქნება''.
ვერც კბილების ნაცვლად ამოსული ეშვებით გააკვირვებ შენს ვაკუმს მიღმა არსებულ, შენგან გასაპარად გამზადებულ დედამიწას და ვერც ტანზე გამოსხმული ფრთების ჰაეროვნებით. 
და რაოდენ მძაფრია ტკივილი, როცა საკუთარი მხრებით ნაზიდი ქვეყანა განზე გაგიდგება, გაგიუცხოვდება, როცა გაგიჭირდება მასში იმ პირველსახის ამოცნობა, რომელიც ასე უსაზღვროდ, უკიდეგანოდ გიყვარდა.
წამიერი თამამი ამოსუნთქვაც კი ნაპრალს აჩენს შენსა და ხმელეთის იმ ნაგლეჯს შორის, მამული რომ ჰქვია და რომელიც წვა, დაგვა და სიკვდილი უფროა, ვიდრე დალხენა და ბედნიერება. 
და საყვედურნარევია შენი მყისიერი, ლავად ამოხეთქილი სავედრებელი:
,,ღმერთო, ჩემნაირ ხალხს რატომ აჩენ ამ მიწაზე-მეთქი,
მათ ხომ ყველაფერი ტკივათ და უყვართ,
ადვილად ეჩვევიან,
უფრო სწორად, შეეზრდებიან გარემოს, ადამიანებს,
სულში გადავლენ,
მათში იარსებებენ და მათშივე მოკვდებიან''.
ჰოდა, ქვის გული,
ქვის გული მინდა, ღმერთო,
ცივი, უგრძნობი.
არ მინდა ეს მხურვალე გული,
მოფართქალე,
ჩიტის თვალივით კამკამა და მფრთხალი, სევდიანი,
ქვა მინდა გულის ნაცვლად, ქვა...''
,,ტანზე წითელ ზოლად დარჩენილი სამყარო'', ეს შეუხორცებელი ჭრილობა თუ რისი ვაი-ვაგლახით პირშეკრული, ჯერაც მფეთქავი იარა მხოლოდ შენთვის რჩება საუკუნო მელანქოლიის საბაბად.
მხოლოდ შენ ერთი დისჰარმონიულობის მსხვე

რპლი, ის თეთრი ყვავი, რომელსაც ამრეზით გიყურებენ, თითქოს ყველას წინაშე ვალში ხარ.
პოეტური მგრძნობელობა, ზაალ ჯალაღონიას ლირიკაში ხან მკვეთრად თვალსაჩინო და ხელშესახებია, ხანაც- გამჭვირვალეობას გარიდებული და სულის ბნელ ლაბირინთებში უხმოდ მიყუჩებული. 
პოეტია მრავლისმეტყველი ტექსტები მატერიალურზე ამაღლებულად მუდამ სულიერებას წარმოაჩენენ. 
ზაალის ლექსებში ხშირია თვითუარყოფის ელემენტები, არასასურველი ცხოვრებისეულიშტრიხების წარსულისთვის სამუდამოდ მიბარების მცდელობა და განწმენდილი სულით უფლის წიაღში დაბრუნების დაუოკებელი წყურვილი. 
ლირიკოსი ვერლიბის ერთგული მიმდევარია. მისი წრფელი პოეზია ყველა ემოციით, ავტობიოგრაფიული პასაჟებით, მხატვრული სახეებით, ამა თუ იმ ნიშნით- დიდ ფერწერულ ტილოს გვაგონებს, რომლის აღქმა და წაკითხვა ყველას არ ძალუძს. 
ზაალის პოეზიით დაინტერესებულ მკითხველს მის სამყაროში ერთგვარ გზამკვლევად გამოადგება ლექსი, რომელსაც ახლა წაგიკითხავთ:
მე არ ვარ სალონური ტიპის პოეტი,
ჩემი ლექსები კაფეებსა თუ ტავერნა-ბარებს არ მოერგება,
არც იმ კატეგორიას მივეკუთვნები,
ლექსებს რომ წერენ, მაგრამ რომ ჰკითხო-
თავს იზღვევენ,
იტყვიან ჩუმად, მე პოეტი არ ვარო...
არც ტაში მიტაცებს,
აღარც განდიდების მანია მტანჯავს.
არც ეპატაჟის ვარ მე მოსურნე,
მხოლოდ ესაა,
მწყურვალი ვარ, წყალს ვეწაფები.
რომ არ ამოვთქვა,
დამენგრევა, ალბათ, გულ-ღვიძლი,
უბრალოდ, ყვავილი ვარ
და ვყავილობ ჩუმად...''
კითხულობ ამ სტრიქონებს და ეფემერული განწყობა თითქოს უკან იხევს. 
სულის გადასარჩენად პირველნაბიჯგადადგმულს ვონეგუტისეული უკვდავი ღაღადისი გაძლიერებს და მიგაცილებს მარადისობის საზღვრამდე: ,,ღმერთო, მომეცი მოთმინება, რომ ავიტანო ის, რისი შეცვლაც არ შემიძლია, ძალა, რომ შევცვალო ის, რაც შემიძლია და გონება, რომ განვასხვავო ერთი მეორისგან''.
ამ მრწამსით გაკვალული ცხოვრება კი, სიბნელიდან სინათლეში შებიჯების თამამი მცდელობაა.
საღვთო ნათელი და სიყვარული მიჰმადლოს უფალმა ზაალს, ამ საოცრად თბილი, ადამიანური, ლამაზი პოეზიის შემოქმედს, ,,ორსავე სოფელსა შინა''.